Wykonanie szablonu do druku.

Wykonanie szablonu należy rozpocząć od przygotowania odpowiedniej ramy. Najtańsze można wykonać własnoręcznie z drewna (polecam wykorzystanie tak zwanych łat dekarskich stosowanych do budowy dachów o przekroju 5x5cm). Ograniczeniem ram drewnianych jest rozmiar który nie powinien przekraczać 40x50cm. Ramy można wykonać z profili metalowych (np. 3x3cm) choć są one stosunkowo ciężkie. Najlepsze ramy wykonuje się z aluminium lecz są one najdroższe.

Wymiary ramy powinny być większe o 30-50 cm od wymiarów powierzchni zadruku dla zapewnienia miejsca dla farby gdy proces drukowania jest przerwany. Więc do wykonania nadruku na koszulce o powierzchni zadruku A4 rama powinna mieć wewnątrz wymiar około 60x70cm stąd często wykonuje się ramy z drewna większe od zalecanych.

Do ram drewnianych siatkę mocuje się za pomocą zszywacza tapicerskiego. Siatka musi być bardzo mocno naciągnięta – jest to bardzo ważne. Do ram metalowych siatkę mocuje się za pomocą specjalnego kleju do ram. Przed klejeniem ramy należy dokładnie odtłuścić np. poprzez wytarcie ich ścierką namoczoną w benzynie ekstrakcyjnej lub specjalnym preparatem odtłuszczającym (benzyna jest tańsza a preparat bardziej profesjonalny).

Siatki dzielą się pod względem: numeracji czyli liczby nitek na centymetr, rodzaje splotu, grubość, rodzaj tworzywa, koloru. Siatki barwione lepiej się naświetlają.

Na tak przygotowane ramy nakłada się światłoczułą emulsję sitodrukową (przed tym procesem siatkę również się odtłuszcza). Należy to wykonywać w ciemności lub przy przyćmionym świetle koloru żółtego. Emulsje dzielimy na: uczulane związkami dwuchromianowymi, uczulane związkami dwuazowymi, emulsje fotopolimerowe oraz dwuazowo-fotopolimerowe. Ogólnie zasadą jest że im droższa emulsja tym lepsza, więc nie będę opisywał wszystkich bo każdy producent ma inne zalecenia odnośnie stosowania i najlepiej przy zakupie dowiedzieć się wszelkich szczegółów od sprzedawcy. Emulsję można nakładać kilkukrotnie dla zapewnienia odpowiedniej grubości. Najlepiej aby narzędzie do nakładania nie miało ostrej krawędzi tylko lekko zaokrągloną. Teraz emulsja musi zaschnąć co również odbywa się w ciemnościach.

Projekt należy wykonać w oprogramowaniu graficznym, ale to temat na oddzielnego bloga. Podam jednak doskonały sposób na przystosowanie zdjęć do druku. Jak już pisałem w sitodruku nie można drukować cieni oraz wydruk jest w jednym kolorze więc najlepiej projekt obrobić w programie Adobe Photoshop lub Adobe Photoshop Elements za pomocą filtra „Stempel”. Wystarczy otworzyć wybrane zdjęcie i z menu górnego wcisnąć „Filtr”, następnie „Szkic” i wybrać „Stempel”. Należy mieć na uwadze aby kolor narzędzia był ustawiony na kolor czarny. Za pomocą suwaków filtra „Stempel” można przystosować projekt wedle gustu.

Projekt nadruku wstępnie drukuje się kolorem czarnym drukarką komputerową na przeźroczystej folii. Wydruk ten przykłada się w naświetlarce do sita z nałożoną emulsją i naświetla silnym strumieniem świetlnym (sposób wykonania naświetlarki domowymi metodami opiszę w innym poście). Strumień światła utwardza niezakryte wydrukiem z drukarki miejsca szablonu a zakryte pozostawia nieutwardzone.

Wciąż w ciemnościach (lub jak pisałem przy ciemno żółtym świetle) należy wymyć z sita nieutwardzoną emulsję. Można to robić gąbką choć lepiej lekkim strumieniem wody. Do mycia sito można włożyć do wanny lub kastry budowlanej (prostokątna wanna do wyrobu zaprawy).

Dokładnie wymyte sito nadaje się do przeniesienia do nasłonecznionego miejsca gdyż proces wykonania szablonu został zakończony. Przez wymyte nienaświetlone miejsca na sicie będzie przedostawać się farba. Proces druku w kolejnym poście.

Jeśli szablon niewłaściwie się naświetlił, to znaczy wymyły się miejsca które powinny być zatkane należy dokonać retuszu. Retusz wykonuje się ręcznie, najlepiej za pomocą masy do retuszu choć można to zrobić nieutwardzoną emulsją sitodrukową a następnie wystawienie jej na światło słoneczne. Do retuszu może przydać się stół retuszerski. Stół można wykonać z matowej szyby lub białego plexiglasu pod którym znajdować się będzie żarówka, która podświetla sito aby ujrzeć naświetlony wzór.